تکنولوژی تولید ماءالشعیر
تاریخچه و منشاء جو
جو بعد از گندم، برنج و ذرت چهارمین غله مهم است
منشاء واقعی جو هنوز ناشناخته است؛ اما بسیاری از محققین، خاستگاه این گیاه را کوههای زاگرس در غرب ایران، آناتولی جنوبی و فلسطین میدانند.
مبداء جوی ریشکدار و غلافدار، کشور اتیوپی و شمال آفریقا و مبداء نوع بدونریشک، ریشک کوتاه و کلاهکدار، آسیای جنوبشرقی، بهویژه چین، ژاپن و تبت است.
جو برای تعداد زیادی از مردمان نواحی سردسیر و خشک (به خصوص خاورمیانه و شمال آفریقا)، منبع غذایی مهمی به شمار میرود. البته امروزه بیشتر برای خوراک دام و تهیه فرآوردههای تخمیری از این گیاه استفاده میکنند.
طبقهبندی دانه جو
مقایسه ترکیبات مالت جوی دو ردیفه و شش ردیفه
ساختمان دانه جو
جو
قیف
باسکول
سرند مرحله اول
باسکول
باسکول
سنگ چین
سیلوها
سرند مرحله دوم
تانک ذخیره
روند ذخیره سازی جو
نگهداری و ذخیره دانههای جو
جو بکار رفته در مالت: باید 7-6 هفته نگهداری گردد بماند تا قدرت جوانهزنی مناسبی به دست آورد؛ اما درصورتی که جویی جوانهزده باشد، نمیتوان آن را انبار نمود.
جنس سیلوهای ذخیره جو استیل یا بتونی که فقط برای نگهداری یک نوع جو می باشد.
خشک کردن دانههای با رطوبت بالا: دما نباید بیش از 45 درجه سانتیگراد گردد
سرد کردن جو پس از خشک کردن و انبار کردن
فساد جو در انبار:
سبز شدن جو در انبار : ایجاد طعم بیمزه یا خیلی شیرین
راه حل خشک کردن جو قبل از نگهداری در انبار (رطوبت و دمای انبار کنترل شود)
2. امراض قارچی: زنگ، کرم خوردگی، ارگوت و سیاهک و حمله حشرات
جو قبل از انبار باید تا رطوبت کمتر از 13% خشک شود.
مشخصات و ویژگیهای جوی قابل قبول برای مالت سازی
ویژگیهای مالت
اصطلاحات و واژههای مرتبط با صنعت مالت و ماءالشعیر
مالت جو: محصول حاص از جو جوانه زده/ انجام فعالیت آنزیمی روی مواد نشاسته ای آن
فرایند تشکیل مالت: جوانه زدن دانههای سالم جو تحت شرایط خاص دما و رطوبت
قوه رویشی یا قوه نامیه یا انرژی جوانه زنی: درصدی از دانههای جو که در زمان معینی قابلیت رویش داشته باشند.
زمان تبدیل یا ساکاریفیکاسیون: مدت زمان (دقیقه) عملیات عصاره گیری از مالت نرم و ریز به روش افزایش درجه حرارت در زمان بندی خاص
قدرت دیاستاتیک: اندازه گیری تاثیر فعالیت کل آنزیمهای آمیلولیتیک موجود در مالت بر نشاسته
Wort: محلولی مرکب و بسیار توازن یافته از کربوهیدراتهای قابل تخمیر، اسیدهای آمینه و ترکیبات معدنی ایت که منبع ذخیره پیش مادههای مولد عطر و طعم می باشد.
ماءالشعیر یا کوشاب: فرآورده ای است تخمیر نشده که از اختلاط مالت جو، آب، رازک، گاز کربنیک و مواد افزودنی مجاز خوراکی با یا بدون شیرین کننده تهیه می شود.
تولید مالت(Malting)
دیاگرام جریان فرایند مالت سازی
انتخاب جوی مناسب جهت تولید مالت
پیش از کاربرد جو برای مالت سازی لازم است آزمونهای زیر به منظور ارزیابی و اطمینان از تناسب آن برای فرایند مورد نظر انجام گیرد:
آزمون تعیین رطوبت
آزمون مقدار ازت
آزمون تعین مقدار عصارهدهی مالت
آزمون تعیین مقدار پوسته
آزمون قوه رویشی دانه جو
آزمون حساسیت دانه ها به آب اضافی
مالتسازی آزمایشی: Micro Malting با حدود 200-100 گرم جو؛
Laboratory Malting با حدود 1000-500 گرم جو؛
Small Pilot Malting با 100 کیلوگرم جو؛
Large Pilot Malting با مقادیر بیشتر جو
روشهای تمیزکردن و بوجاری دانههای جو
تولید مالت
فرایند تولید عصاره مالت
خواص عصاره مالت جو
مزایایی استفاده از عصاره مالت:
حاوی مقادیر فراوانی ویتامینهای B1، B2 و B12
بهبود یبوستهای مزمن، سندرم روده تحریک پذیر(IBS) ، التهاب روده، فتق معده و دیابت
کاهش 15-10 درصد کلسترول
اثرات جانبی:
– حالت تهوع
– گرفتگی خفیف عضلات شکم
– نفخ معده
– اسهال
ویژگیهای نوشیدنی مالت
1) ویژگیهای ظاهری
فرآورده باید کاملاً شفاف، زلال و بدون هر گونه ذرات معلق و رسوب باشد .
2) طعم و بو
فرآورده باید دارای طعم و بوی مالت و طعم دهندههای ویژه خود بوده و بدون هر گونه طعم و بوی خارجی، ترشیدگی، کپکزدگی و سوختگی باشد
3) رنگ
رنگ فرآورده باید از زرد کهربایی تا قهوهای تیره و با طیف رنگی مربوط باشد
یادآوری: برای نوشیدنی مالت طعمدار حاوی کنسانتره میوه، طیف رنگی مطـابق طیـف رنگی میوه مورد مصرف میباشد
ویژگیهای مالت جو
مالت جو مورد مصرف در فرآورده باید دارای و یژگیهای زیر باشد :
1) طعم و بو
مالت جو باید دارای طعم و بوی طبیعی و همچنین بدون طعم و بوی خارجی باشد .
2) رنگ
رنگ مالت جو باید 40-25 بر حسب واحد EBC باشد .
3) رطوبت
رطوبت مالت جو باید بیشینه 6 درصد وزنی باشد .
4) نشاسته
تمام نشاسته مالت جو باید به قند تبدیل شده باشد و آزمایش ید باید در آن منفی باشد .
5) آب
آب مورد مصرف در تهیه نوشیدنی مالت باید مطابق ویژگیهای استانداردهای ملی ایران 1053 و 1011 باشد.
6) گاز گربنیک
گاز کربنیک باید مطابق استاندارد ملی ایران 2179 باشد .
شیرین کنندههای مجاز نوشیدنی مالت
گلوکز
شکر
فروکتوز
دکستروز
شربت ذرت با فروکتوز بالا
قند اینورت
مواد افزودنی مجاز در نوشیدنی مالت
جو مناسب برای تولید ماء الشعیر:
· ظرفیت زیاد برای جوانه زنی ·عدم وجود دانه های آسیب دیده و شکسته ·میزان پروتئین کم و نشاسته زیاد ·جوانه زدن همزمان وسریع دانه ها ·بازدهی خوب ·رشد سریع ·مقاوم به بیماریها
تولید ماءالشعیر
تولید عصاره مالت و ماءالشعیر
خواص ماءالشعیر
دارای انواع ویتامینهای گروه B میباشد و ویتامین C 20 میلیگرم در لیتر
املاح مختلف بخصوص فلزاتی مانند کلسیم و نیز فسفر را به حد کافی دارا می باشد.
به علت دارا بودن اسیدهای مختلف ، قند ، ویتامین ها و بویژه املاح و فلزات مفید در پیشگیری از برخی بیماریها ، ضدعفونی روده ، هضم غذا و نیز رفع خستگی موثر می باشد.
نوشیدن آن برای رفع بعضی از سنگهای کلیوی مطلوب می باشد.
مواد اولیه تولید 100 لیتر ماءالشعیر
شکر
2-1
kg
اسید فسفریک gr10-5
ماده تثبیت کننده کف
5-3 kg
کارامل
انیدرید سولفورو
الکل اتیلیک و الکل سنگین 0/1
اسید سیتریک 30-20 gr
اسید تارتاریک 50-30 gr
اسید آسکوربیک 10-5 gr
انیدرید سولفورو 8-5 gr
عصاره رازک 30-20 kg
دیاکسید کربن
0/45-0/4 w/w
کربن فعال
خاک صافی
کاغذ صافی
مالت
8-6 kg
آنزیم
آب
92-90%
روش معمول تولید ماءالشعیر در ایران
روش معمول تولید ماءالشعیر در اروپا
واحد تولید گاز CO2
واحد تبدیل گاز به مایع
واحد خنک کننده
بستهبندی
بستهبندی کوچک برای مصارف خانوار: ظروف شیشهای رنگی
قوطی فلزی can
PET مقاوم در برابر نورUV و گازها و رطوبت
بستهبندی بزرگ: بیشینه تا حجم 50 لیتر در ظروف استیل بستهبندی شود.
حجم محتوی فرآورده باید کمینه 95% حجم ظرف باشد
layout
تصفیه آب
پاستوریزاتور
شرکت های خارجی سازنده ماشین آلات ماءالشعیر
1. شرکت HUPPMANN آلمان ( www.huppmann.com) بخش بروهاس به انضمام سیستم تاسیسات
2. شرکت KRONES آلمان ( WWW.KRONES.COM): بسته بندی و پرکنی
3. شرکت ZIMANN آلمان (WWW.ZIMANN.COM) بخش بروهاس به انضمام سیستم تاسیسات
4. شرکت BUHLER سوئیس ( WWW.BUHLERGROUP.COM) : مالت سازی
5. شرکت STRINECKER سوئیس (WWW.STRINECKER.COM): بخش بروهاس به انضمام سیستم تاسیسات
شرکت های ایرانی مشاوره و فروشنده خط تولید ماءالشعیر
شرکت دالین سبز www.horticulture.persianblg.ir
شرکت بهبود صنعت بیرجند
فرهاد گوکانی
فروشنده ماشین الات www.amertejarat.ir
شرکت دینامیک توسعه ایران
فروش خط تولید دست دوم ماءالشعیر khatetolid_mashair@yahoo.com
آقای محسن کاظمی فروشنده خط تولید اسپانیایی ماءالشعیر
شرکت بهبود صنعت مشاور پارسیان بیرجند
آقای محسن کاظمی فروشنده خط تولید اسپانیایی ماءالشعیر
آقای صفرزاده در شرکت دینامیک توسعه ایران
شرکت آراد فیدار WWW.ARADFIDAR.COM
ماشین آلات انتخابی برای تولید مالت و ماءالشعیر
ماشین آلات مورد نیاز در بخش بروهاوس
محاسبات ظرفیت اسمی و عملی بخش بروهاوس
تجهیزات حمل و نقل درون برون کارگاهی
ماشین آلات مورد نیاز در بخش مالت سازی
لیست ماشین آلات مورد نیاز واحد تولید مالت و ماءالشعیر
ماشین بسته بندی
تانک و شمای عملیات عصارهگیری
صافی و شمای عملیات جداسازی ورت از باقی ماندههای جامد مالت
شمای عملیات خشک کردن مالت
آسیاب و شمای عملیات خردکردن مالت
کنترل هوادهی، دما و رطوبت نسبی مورد نیاز برای جوانه زنی
تانکهای استوانهای ته مخروطی و شمای عملیات خیساندن
بوجاری اولیه
جوانه زنی
جوانه زنی به روش پیوسته
زیر و رو کردن جوانهها به روش دستی و مکانیکی در مرحله جوانه زنی
خشک کردن
تانکهای مخصوص خیساندن دانههای جو
دستگاه فیلتر خاک صافی
سیستم تولید ماءالشعیر
سیستم پرکن
Thank you.