باسمه تعالی
تحقیق
نجــاری
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 4
تعریف نجاری 4
ابزار و وسایل مورد نیاز برای انجام کار 5
طراحی وسایل 6
مهارت و دانش مورد نیاز 7
آیین نامه حفاظتی صنایع چوب 7
نحوه پیشگیری از آتش سوزی در گارگاه های نجاری 13
مقدمه:
نجاری:
نجاری فن و هنر کار با چوب است. نجار انواع وسایل چوبی را ساخته و نصب می کند. این وسایل می تواند انواه درب و پنجره، مبلمان، کابینت و … باشد. از ابزاری که نجار در کار خود از آنها استفاده می کند می توان به رنده دستی و برقی، اره، میخ، مته و فرز، سوهان، گیره نجاری و … نام برد.
برای نجاری باید بتوانید جزئیات را به خوبی دیده و مهارت خوبی در کار با دست و اندازه گیری داشته باشید. برای این شغل داشتن تحصیلات خاصی لازم نیست. از طریق گذراندن دوره های فنی موجود و کارآموزی نزد یک استادکار می توانید این کار را یاد گرفته و تجربه لازم برای شروع کار را کسب کنید.
ساعت کاری نجار معمولا به صورت تمام وقت است. البته در صورتی که به صورت مستقل کار کند، تعیین زمان کاری بر عهده خود اوست. در برخی زمان های سال، حجم کاری بیشتر بوده و نیاز است که ساعت های بیشتری حتی در شبها و تعطیلات نیز کار کند.
معمولا محل کار نجار در کارگاه های نجاری کوچک یا بزرگ و در برخی از پروژه ها در محیط بیرونی و در شرایط آب و هوایی مختلف می باشد. بیشتر نجارها امروزه به صورت گروهی و در کارگاه ها کار می کنند و کمتر می توانید مغازه نجاری تک نفره ، به خصوص در شهرهای بزرگ، پیدا کنید.
نجار با خطرات بالقوه ای مانند مواد و چسب های قابل اشتعال، گرد و غبار، صدای زیاد، آسیب های چشمی و … در کار خود روبرو است. بنابراین باید در هنگام کار از لباس های محافظ و ماسک استفاده کرده و اصول ایمنی را رعایت کند.
وظایف نجار:
انتخاب چوب مناسب با توجه به نوع وسیله ای که می خواهد ساخته شود.
ابزار و وسایل مورد نیاز برای انجام کار:
اره – رنده – سه کاره – سی ان سی – دستگاه پرس – دستگاه الیت- دریل – پیچ گوشتی – پیچ و مهره – چکش-آچار و غیره.
سیتم نظارت بر انجام کار:
نظارت بر روی کار به صورت خود نظارتی و به صورت نظارت مستقیم می باشد.
طراحی وسایل:
برش دادن و شکل دادن چوب برای ساخت انواع وسایل مانند تابلوها، پنجره و…
ساختن و سر هم کردن قطعات چوبی
نصب وسایل چوبی ساخته شده
ساخت و متناسب سازی ساختارهای چوبی مانند تیرچه های کف و سقف، راه پله ها، دیوار یا پارتیشن و درب و پنجره های چوبی
ساخت دکور داخلی برای مغازه ها، هتل ها، بانک ها، ادارات و ساختمان های عمومی
نجار ممکن است در همه و یا در یک یا چند مورد از زمینه های کاری ذکر شده تخصص داشته باشد.
مهارت و دانش مورد نیاز:
مهارت انجام کارهای عملی
داشتن دید هنری و خلاقیت – برای انجام طراحی مدل های جدید و نو
داشتن شناخت کافی از انواع چوب ها، ویژگی ها و بهترین کاربرد آنها
دقت و توجه به جزئیات
توان انجام کار بر اساس نقشه ها و طرح های فنی
آشنایی با ریاضی برای کار اندازه گیری و برشکاری
توان بدنی مناسب
توانایی کار تیمی – در مواقعی که نجار به صورت گروهی و در کارگاه های بزرگ کار می کند.
آگاهی از مسایل ایمنی و سلامت و رعایت آنها
آیین نامه حفاظتی صنایع چوب:
مقررات عمومی:
ماده 1 – کلیه کارگران شاغل در کارگاه بایستی با عملکرد دستگاههای موجود و خطرات احتمالی آنها آشنایی داشته و همچنین آموزشهای لازم را دیده باشند.
ماده 2- تراشه های چوب – خاک اره ها و غیره بایستی مرتباً از محل کارگاه خارج شوند تا کف کارگاه و محیط کار همواره تمیز و عاری از هر گونه ضایعات باشد.
ماده 3- دستگاههای نجاری مجهز به تهویه موضعی باشند تا از انتشار و تجمع ضایعات چوب و خاک اره در کارگاه بویژه بر روی قسمتهای مختلف دستگاه جلوگیری شود.
ماده 4 : کلیه کانالها و گودالها – حفره ها و شیارهایی که در کف کارگاه و نزدیک به ماشین های اره جهت قرار دادن وسائل انتقال چوب (ترانسپورتر) یا برای آب روها احداث شده باید به وسیله نرده یا حفاظ مناسب محفوظ شود.
ماده 5- قسمتهای انتقال دهنده نیرو مانند تسمه فلکه ها – چرخ دنده ها – زنجیر ها – نقاله ها فلکه های اصطحکاکی – بازوهای لنگ – غلطکها و همچنین دیگر قسمتهایی که امکان درگیری با لباس کار و یا بدن کارگر را دارند بایستی به حفاظ مناسب ، محکم ، مقاوم و ایمن مجهز شوند.
ماده 6- نظافت – تعمیر – سرویس و تنظیم دستگاههای مختلف نجاری و درودگری و غیره بایستی فقط زمان خاموش بودن دستگاه صورت پذیرد.
ماده 7- به کارگران شاغل در این صنعت بایستی به تناسب نوع فعالیت و کار وسائل حفاظت فردی متناسب مانند لباس کار – کلاه ایمنی – ماسک تنفسی – کفش کار – عینک – دستکش – گوشی – حفاظ طلقی صورت و غیره تحویل داده شود.
ماده 8- تنظیم حفاظ ها یا وسائل هدایت کننده چوب هنگام روشن بودن دستگاهها ممنوع است.
ماده 9- تجهیزات برقی ماننده تخته کلیدها – کلیدهای چاقویی و غیره بایستی بنحو مطمئن و ایمن در داخل محفظه مناسبی نصب گردد و پیرامون آنها بر روی زمین فرش عایق گسترده شود.
ماده 10- در اطراف دستگاههای نجاری و در نقاط خطر آفرین آنها بایستی کلیدهای قطع اضطراری برق بطور مشخص و به تعداد کافی نصب و در دسترس کارگران قرار گیرد تا در هنگام بروز خطر قابل استفاده باشد.
اده 11- حذف کردن حفاظ ها ، گیرها و هر گونه تجهیزات جانبی ایمنی ، از دستگاههای نجاری ممنوع می باشد.
ماده 12 – برای راندن و هل دادن قطعات چوب در هنگام کاربا دستگاه رنده یا اره و موارد مشابه بایستی از دستگیره مخصوص بار دادن استفاده نمود.
ماده 13- در ماشین های اره چوب بری ، الکتروموتور و یا قسمت محرک دستگاه بایستی دارای قدرت کافی باشد تا احتمال گیر کردن تیغه اره درداخل چوب از بین برود.
ماده 14- دنده های اره باید متناسب با جنس چوب و نوع برش باشد.
ماده 15- تیغه اره باید بدون ترک بوده و به بهترین وضع نگهداری شود و چپ و راست کردن و تیز کردن آن دقیقاً انجام گردد.
ماده 16- فاصله بین دیوار و میز کار نباید از 45 سانتی متر کمتر باشد و در صورتی که این فاصله را برای عبور کارگر در نظر گرفته باشند از 90 سانتی متر کمتر نباشد.
ماده 17- فاصله بین سطح میز کار و سقف کارگاه یا اشیاء و وسائلی که به سقف نصب شده نباید کمتر از 2 متر باشد.
ماده 18- در محل هایی که عبور از روی غلطک ها و نوارهای نقاله ضروری باشد باید پله ها یا پل هایی تعبیه گردد که مجهز به نرده حفاظتی باشد.
ماده 19- لباس کار کارگران بایستی به نحوی باشد که علاوه بر سهولت و راحتی در انجام کار ، از درگیر شدن قسمتهای مختلف آن با قطعات گردنده و متحرک دستگاهها جلوگیری بعمل آورد.
ماده 20- از قرار دادن هر گونه مواداعم از مواد اولیه یا در دست ساخت یا تولید شده در مسیر حرکت
وسائل متحرک و عبور و مرور کارگران در کارگاه خودداری گردد.
ماده 21- کلیه سیمها و کابلهای برق اضافی از محیط کارگاه بایستی جمع آوری گردد و لازم است سیمها و کابلهای مورد استفاده از داخل کانالها و یا لوله های مخصوص و مناسب عبور داده شود.
ماده 22- تخته ها و الوارها باید به گونه ای به دیوار تکیه داده شود که احتمال سقوط و لغزش آنها وجود نداشته باشد.
ماده 23- دیواری که برای تکیه دادن تخته ها و الوارها استفاده می شود بایستی استقامت و استحکام کافی متناسب با بار وارده را داشته باشد.
ماده 24- تخته های نئوپان و موارد مشابه بایستی بصورت افقی بر روی زمین قرار داده شوند و در صورتی که لازم است بطورعمودی قرار گیرند باید از تکیه گاههای مطمئن مانند خرک استفاده شود.
ماده 25- تنه درخت – الوار – چوب و تخته و همچنین تولیدات کارگاهی بایستی در محل مناسب به نحو ایمن نگهداری شوند تا از سقوط و لغزش آنها ممانعت به عمل آید.
ماده 26- برای جلوگیری از وصل شدن ناگهانی برق و حرکت نمودن دستگاه بایستی حتماً در مسیر اصلی برق از کنتاکتورهای مناسب استفاده شود.
ماده 27- کارفرمایان یا مسئولین واحدها موظفند از ورود افراد متفرقه به قسمتهای مختلف کارگاه جلوگیری نمایند.
اره های تسمه ای یا اره فلکه :
ماده 28 – کلیه قسمتهای اره فلکه شامل فلکه های بالا و پائین ، نوار اره دربالا و پائین میز و همچنین فلکه و تسمه فلکه الکترموتور و غیره بایستی دارای حفاظ دائمی مناسب – محکم و مقاومی باشند.
ماده 29 – حفاظ فلکه پائینی اره تسمه ای باید تا سطح زمین ادامه داشته و طوری ساخته شود تا از ورود اجسام خارجی به زیر فلکه جلوگیری گردد و در صورت لزوم به عنوان محفظه مکنده خاک اره نیز از آن استفاده شود .
ماده 30- اره تسمه ای باید دارای وسیله تنظیم کننده خودکاری باشد تا کشش تیغه اره را تنظیم
کرده و از شل شدن غیر عادی آن در حین کار جلوگیری کند.
ماده 31- حفاظ فلکه بالایی اره تسمه ای باید حداقل 10 سانتی متر بالاتر از طوقه فلکه آن شروع شده و تا پائین ترین نقطه طوقه فلکه ادامه یابد .
ماده 32- در موقع سوار کردن یا برداشتن تسمه اره باید آن را دقیقاً مورد معاینه قرارداد تا ترک یا عیب دیگری نداشته باشد .
ماده 33- ناف و بازوها و طوقه فلکه های دستگاه اره تسمه ای همچنین پیچ ها و پرچهای آن باید حداقل ماهی یک مرتبه بازرسی شده و با زدن ضربه فلکه های ترک دار و معیوب مشخص و از کار خارج شوند.
ماده 34- ضخامت طوقه فلکه های دستگاههای اره تسمه ای در قمستی که فشار نوار اره موثر است باید حداقل 16 میلیمترباشد.
ماده 35- برداشتن تسمه از روی فلکه و همچنین جمع کننده قطعات شکسته تسمه قبل از توقف کامل ماشین ممنوع است .
ماده 36- سرعت دورانی فلکه های مربوط به تسمه اره نباید از حد مجاز درج شده بر روی پلاک مشخصات دستگاه تجاوز کند.
ماده 37- از بکار بردن تسمه های معیوب یا ترک دار جداً خودداری گردد.
اره های گرد:
ماده 38 – اره گرد چوب بری باید دارای حفاظ هایی طبق شرایط زیر باشد :
الف – حفاظ تیغه اره قابل تنظیم باشد و طوری تیغ را بپوشاند که هنگام کار دندانه های آن در دسترس نباشد
ب – سطوح جانبی حفاظ تا حد امکان به صفحه اره نزدیک باشد
ج – حتی المقدور نزدیک به محل برش سوار شود.
د – روی سطح جانبی حفاظ علامتی رسم شود که وضع تیغه اره را در زیر محفظه آن مشخص کند .
ه – جنس حفاظ باید از مصالح نرم انتخاب شود یا پوشش داخل آن از فلز نرم باشد تا اگربه صفحه
اره برخورد کند باعث شکستن دندانه آن نشود.
و- حفاظ باید اصولاً طوری ساخته شود که متصدی دستگاه از خطر تماس با دندانه های اره و پرتاب شدن خرده چوب یا دندانه های شکسته اره محفوظ بماند.
ماده 39- تیغه جداکننده دستگاههای اره گرد باید به نحوی باشد که به طور موثر عمل خود را انجام دهد.
نحوه پیشگیری از آتش سوزی در گارگاه های نجاری:
کارگاههای نجاری بیش از کارگاههای مشابه دیگر درمعرض خطرآتش سوزی قرار دارند. لذا برای ژیشگیری از حریق در این دسته از کارگاه ها به نکات زیر توجه نمایید:
1- خاک اره ای را که روی لوله های رادیاتور ، شوفاژ ، طاقچه های کارگاه نشسته است همه روزه گردگیری و تمیز کنید برای اطمینان بیشتر جاروب کردن خاک اره ها رامی توان با ماشین مکنده مخصوص که بیشتر جاروب برقی است انجام داد.
2 – سیگار کشیدن، روشن کردن کبریت و فندک ، لحیم کاری ، ایجاد حریق در محوطه کارگاه درود گری اکیدا ممنوع است.
3- فیوزهای سوخته را نباید با یک تکه سیم ترمیم کرد زیرا با افزایش بار الکتریکی سیم وصل شده با ایجاد جرقه خواهد سوخت و جرقه ایجاد شده خطر آتش سوزی را در پی دارد
4- فلکه های رفت و برگشت اره ها به طور دقیق و صحیح کاملا بالانس شده باشد .
5- فلکه ها باید از مواد محکم ساخته شده و دارای سطحی صاف باشند .
6- پوشش و حفاظ فلکه نباید مانع تخلیه گردو غبار از فرآیند شود .
7- لبه ها و سطوح آن به طور نوبتی بازدید شود در صورت فرسودگی یا پارگی فوراً تعویض شوند .
8- بدانیم که نقطه ضعف تیغه اره یا تسمه بستن نادرست و محکم کردن آن است .
9- دندانه های تیغه اره باید مناسب با نوع کار و چوب مورد برش انتخاب شود .
10- قسمت های غیر فعال تیغه باید به طور سراسری حفاظت شوند به طوریکه حفاظ باید جوانب و هم جلو آن را بگیرد .
2